Абай облысының әлеуметтік-экономикалық дамуы


Абай облысы 2022 жылы құрылған Қазақстанның шығысындағы облыс.

Әкімшілік орталығы – Семей қаласы. Абай облысы оңтүстігінде Жетісу, солтүстік-батысында Павлодар, батысында Қарағанды, солтүстік-шығысында Шығыс Қазақстан облыстарымен, оңтүстік-шығысында Қытай Халық Республикасымен, солтүстігінде Ресей Федерациясымен шектеседі. 

Жер аумағы 185,5 мың км².

Абай облысы құрамына енген қалалар мен аудандар:

  1. Семей қаласы
  2. Курчатов қаласы
  3. Абай ауданы
  4. Ақсуат ауданы
  5. Аягөз ауданы
  6. Бесқарағай ауданы
  7. Бородулиха ауданы
  8. Жарма ауданы
  9. Көкпекті ауданы
  10. Үржар ауданы.

2023 жылдың 1 ақпандағы деректер бойынша тұрғын саны 610 189 адам.





Read_more...

Тарих

19 ғасырда Абай өңірінде Орта жүздің Найман (бұра, тәуке, қаратай, қаракерей, матай, садыр, төртуыл, терістанбал, ақнайман, байжігіт, жұмық, қарауылжасақ, сыбан), Арғын (Бәсентиін, Қаракесек, Тобықты), Тарақты, Керей және Уақ рулары мекендеген.

1939-1997 жылдары осы өңірде әкімшілік орталығы Семей қаласы болған Семей облысы болды. Семей облысы КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1939 жылғы 14 қазандағы Жарлығымен құрылып, 1997 жылы 3 мамырда Н.Назарбаевтың Жарлығымен таратылды, аумағы Шығыс Қазақстан облысының құрамына енді.

2022 жылғы 16 наурызда Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Парламент палаталарының бірлескен отырысында Қазақстан халқына Жолдауын жариялап, онда Абай ауданын құруды ұсынды.

2022 жылғы 8 маусымда Қазақстан Президентінің 2022 жылғы 4 мамырдағы жарлығымен облыс құрылып, құрамына 1997 жылға дейін бұрынғы Семей облысының құрамында болған аудандар кірді.

Климаты мен табиғаты

Облыстың басым бөлігін қазақ ұсақ шоқыларының шығыс бөлігі алып жатыр және биіктігі 500-700 м толқынды жазық. Оңтүстік-шығысында Зайсан және Балқаш-Алакөл қазаншұңқырлары бөліп тұрған биіктігі 3000 м дейінгі Тарбағатай жотасы созылып жатыр.


Облыстың солтүстік бөлігі қара топырақты топырақта даламен жабылған, бірақ облыстың көп бөлігінде шөлді дала басым.


Қазақстанның барлық су қорларының 40%-дан астамы елдің шығысында шоғырланған.


Облыстың басты су артериясы – Шүлбі СЭС орналасқан Ертіс өзені.


Абай облысында көптеген көлдер бар, олардың ішіндегі ең ірілері – Алакөл және Сасықкөл, сондай-ақ Шүлбі су қоймасы.


Климаты күрт континентті, ауа температурасының үлкен тәуліктік және жылдық амплитудасы бар. Қысы қатал, жазы ыстық. Қаңтардың орташа температурасы -17 ° С, шілде + 21 ° С, жауын-шашын жылына 300 мм түседі. Желдің орташа жылдық жылдамдығы — 2,3 м/с, ауаның орташа жылдық ылғалдылығы –66 %.

Қалалары мен өнеркәсібі


Дін мен мәдениет

2022 жылғы 1 қыркүйектегі жағдай бойынша Мемлекеттік желіде 610 мәдениет мекемесі жұмыс істейд

health_care


Білім